پمپ دنده ای یا gear pump، با نام پمپ های دنده ای غلیظ کش در بازار شناخته می شوند. این نوع پمپ ها برای مایعات و سیالات غلیظ کاربرد داشته و مجهز به یک موتور قدرتمند است. این دسته از پمپ های دنده ای در ساختار اصلی خود دارای یک چرخ دنده بوده که به جا به جایی و افزایش فشار سیال کمک شایانی خواهد کرد.
اساس کار این پمپ به این صورت بوده که چرخش الکتروموتور بواسطه شافت متصل به روتور سبب انتقال سیال بین دو فضای متفاوت با اختلاف فشار معین می شود. پمپ دنده ای غلیظ کش برای انتقال مواد شیمائی نیز کاربرد داشته که بایستی نوع بدنه و ساختار آن متناسب با نوع ماده شیمیایی مورد نظر ساخته شود. یکی از ویژگی های مهم این پمپ، خود مکش بودن است. این ویژگی سبب شده تا سیال با هر نوع ویسکوزیته کم یا زیاد، از نقطه ای به نقطه دیگر منتقل شود. پمپ دنده ای غلیظ کش در دو نوع پمپ داخلی و پمپ خارجی به بازار عرضه می شود.
پمپ دنده ای خارجی از جمله پمپ های اولیه بوده که سابقه طولانی دارد. این نوع پمپ ها از دو چرخ دنده و شفت مجزا تشکیل شده است. یکی از شفت ها به موتور الکتریکی متصل شده و به عنوان قسمت محرکه موتور یا همان روتور شناخته می شود. این چرخ دنده با اتصال به قسمت ثابت موتور یا همان استاتور سبب انتقال سیال خواهد شد. پمپ دنده ای غلیظ کش خارجی در مقایسه با داخلی، محدودیت بیشتری در انتخاب نوع سیال داشته و در عین حال از سرعت و فشار کاری بالاتری برخوردار است. این نوع پمپ دنده ای ارزان تر بوده و حساسیت کمی نسبت به گرد و غبار و شرایط محیطی دارد. در انتخاب نوع سیال باید توجه داشته باشید که ذرات جامد سیال استهلاک زود رس قطعات را به دنبال داشته و به مرور زمان سبب خوردگی قطعات و آسیب به پمپ می شود. نحوه عملکرد پمپ دنده ای غلیظ کش خارجی به سه دسته زیر تقسیم بندی می شود:
در این نوع پمپ صنعتی، دو جزء گردنده وجود دارد. این نوع پمپ دنده ای به دلیل نوع ساختار و آرایش قطعات با نام پمپ ماه و ستاره نیز شناخته می شود. در این نوع پمپ دنده ای غلیظ کش، دو چرخ دنده با دو سایز متفاوت مسئول انتقال سیال از نقطه پایین به نقطه بالا خواهند بود. چرخ دنده بزرگ تر به صورت داخلی بوده و دنده ها در محیط داخلی تعبیه شده در صورتی که چرخ دنده کوچک تر به صورت خارجی بوده و دنده های بر روی محیط خارجی آن قرار گرفته است. یکی از ویزگی های مهم این پمپ دنده ای، خود مکش بودن است که برای انتقال سیالات با ویسکوزیته بالا بهترین نوع انتخاب است. ورودی و خروجی این نوع پمپ زاویه 90 درجه داشته و مسیر ورود و خروج سیال در یک راستا قرار نخواهند گرفت.
پمپ استیل از جنس فولاد ضد زنگ و نوعی پلاستیک بوده که از مقاومت بالائی در برابر ضربه و فشارهای خارجی برخوردار است. اجزای ساختاری و قطعات پمپ همانند پروانه نیز از جنس آلیاژ فولاد ضد زنگ و پلاستیک فلوروپلاستیک است. پمپ غلیظ کش استیل عمدتا در سیستم های انتقال آب با جریان بالا و پرفشار همانند سیستم های آب شرب و شستشو یا پایش مواد غذایی و داروئی کاربرد دارد. پمپ غلیظ کش استیل خود مکش نوعی دیگر از پمپ های استیل بوده که بدلیل سوپاپ سرخود، نیازی به هیچ گونه هواگیری نداشته و هزینه های مربوط به تعمیر و نگه داری پمپ به صورت قابل توجهی کاهش پیدا خواهد کرد. از جمله مزایای پمپ استیل می توان به مقاومت بالای پمپ در برابر حرارت، خوردگی و سایش اشاره کرد. هم چنین آب بندی دقیق و عملکرد بسیار خوب پمپ در بازدهی و انتقال سیال از جمله مشخصه های مثبت این نوع پمپ دنده ای محسوب می شود.
اگر سری به لیست قیمت پمپ های دنده ای بزنید؛ به طور حتم با مشخصات فنی هر یک آشنا می شوید. یکی از مهم ترین پارامترها در تعیین قیمت پمپ دنده ای، نوع مشخصات فنی پمپ بوده که به طور کلی بر روی عملکرد پمپ تاثیر خواهد داشت. از جمله پارامترهای مهم در قیمت پمپ غلیظ کش استیل می توان به موارد زیر اشاره کرد:
ایران تولید یکی از شرکت های موفق صنعتی در حوزه طراحی و تولید انوع پمپ های دنده ای غلیظ کش بوده که سابقه درخشانی در این حیطه دارد. پمپ غلیظ کش ایران تولید مناسب با نوع مدل برای فشارهای 8 بار تا 80 متر ارتفاع متناسب بوده و در برخی از مدل های پرکاربرد از سوپاپ های اطمینان جهت جلوگیری از آسیب پمپ در فشارهای بالا استفاده می شود. بدنه پمپ های دنده ای این برند از جنس چدن ریخته گری یا استیل بوده که در مدل های ساده یا ژاکت دار جهت جلوگیری از کاهش دمای سیال به بازار عرضه می شود.
پمپ دنده ای غلیظ کش در صنایع مختلفی کاربرد دارد. پمپ های سیال با بدنه استیل معمولا برای جا به جایی مایعات خورنده همانند سدیم هیدروکسید، فریک کلراید و .. کاربرد داشته که عمر طولانی تری در مقایسه با پمپ های چدنی دارد. پمپ های غلیظ کش تنها برای جا به جایی سیال در ماشین آلات صنعتی کاربرد نداشته و برای صنایع حمل و نقل هم چون تراکتور نیز مورد استفاده قرار می گیرد. در استفاده بهینه از این نوع پمپ ها بایستی به نوع روغن و محدوده زمانی روغن کاری پمپ توجه داشته باشید.